ทุ่งดอกบัวตอง วนอุทยานทุ่งบัวตอง ดอยแม่อูคอ อ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน

     สถานที่บางแห่ง.....เรื่องราวบางอย่าง.....ผู้คนบางคนที่ประทับติดตรึงอยู่ในความทรงจำ บางครั้งก็ยากจะลืมเลือน และเมื่อวันคืนผ่านล่วงเลยไกล..........เวลาก็อาจจะนำพาสิ่งต่างๆ ในห้วงคำนึงให้หวนย้อนคืนกลับมาพานพบกันอีกครั้ง

     ความทรงจำอันงดงาม ณ ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ

     ในช่วงเริ่มต้นของการพัฒนาเว็บไซต์ท่องเที่ยวดอทคอม (www.thongteaw.com) ประมาณปี พ.ศ. 2550 – 2551 การเดินทางไปเก็บข้อมูลและภาพถ่ายของแหล่งท่องเที่ยวต่างๆ นั้นจะยังไม่ได้มีการจัดวางแผนที่ชัดเจนดังเช่นในปัจจุบัน คงใช้เพียงแค่อารมณ์ความรู้สึกของทีมงานในการตัดสินใจเลือกจุดหมายปลายทางเป็นหลัก.....และ “ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ อ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน” ก็ถูกจัดรวมไว้เป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวตามโปรแกรมตะลอนทัวร์เชียงราย – เชียงใหม่ – แม่ฮ่องสอน เมื่อราวปลายปี พ.ศ. 2550

จุดชมทิวทัศน์เหนือผืนนภา.....ศาลา.....นารี.....มีความงดงาม

....................ยานพาหนะของกลุ่มคนที่มาตามหาความสุข....................

     ทีมงานท่องเที่ยวดอทคอมเลือกพักค้างแรมในตัวเมือง จ.เชียงใหม่ 1 คืน ก่อนที่จะเริ่มต้นขับรถมุ่งหน้าสู่ “ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ” โดยใช้เส้นทางจาก อ.แม่แตง (จ.เชียงใหม่) ผ่าน อ.ปาย – อ.ปางมะผ้า – อ.เมือง (จ.แม่ฮ่องสอน) แล้วเลยไปจนกระทั่งถึง อ.ขุนยวม (.....ในครั้งนั้น.....พวกเราแวะเที่ยว “ถ้ำลอด” ที่ อ.ปางมะผ้า แล้วขับรถไปพักค้างแรมที่ อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน 1 คืน และค้างที่ อ.ขุนยวม อีก 1 คืน ก่อนจะเริ่มขับรถไปยังทุ่งดอกบัวตองในตอนเช้า) เส้นทางดังกล่าวนี้บางช่วงก็เป็นเส้นทางที่คดเคี้ยวและสูงชัน นักท่องเที่ยวบางคนที่ยังขับรถขึ้นเขาไม่ชำนาญอาจพยายามเปลี่ยนเกียร์เร่งเครื่องจนคลัตช์ไหม้ได้ง่ายๆ

ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ อ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน จะสวยงามที่สุดในช่วงเดือนพฤศจิกายน - ธันวาคม ของทุกๆ ปี

ทุ่งดอกบัวตอง 2.9 กม./อ.ปาย 234 กม......สุดท้ายก็มาถ่ายรูปกันบนยอดดอยแม่อูคอ

     “ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ” อยู่ห่างจากตัวอำเภอขุนยวม ประมาณ 30 กม. พวกเราใช้เวลาในการขับรถประมาณ 45 นาที – 1 ชั่วโมงก็เดินทางมาถึง ระหว่างเส้นทางขึ้นสู่ยอดดอยแม่อูคอนั้นพวกเราได้เห็นกลุ่มของดอกบัวตองเบ่งบานอยู่ทั้งสองฟากฝั่งเป็นระยะๆ นอกจากนี้ยังมีสวนดอกไม้ริมข้างทางที่ชาวบ้านปลูกไว้เพื่อคอยต้อนรับนักท่องเที่ยวในช่วงฤดูหนาวด้วย ใครที่อยากจะเปลี่ยนบรรยากาศจากการชมดอกไม้สีเหลืองๆ ไปชมสวนดอกไม้หลากสีสันก็อาจจอดรถไว้บริเวณไหล่ทางแล้วเดินเข้าไปในสวนดอกไม้เหล่านี้ได้.....ปกติ.....ชาวบ้านจะคิดค่าเข้าชมสวนประมาณ 5 – 20 บาท/คน (ราคาจะแตกต่างกันไปแล้วแต่ว่าใครเป็นเจ้าของสวนครับ)

.........................ลีลาของเด็กน้อยชาวเขา.........................

มวลหมู่บุปผา....สนธยาบนยอดดอย....รอคอยไปรษณีย์บัตร....ชัดๆ กับทุ่งดอกบัวตอง

     .....ภาพแรกที่ปรากฏแก่สายตาหลังจากที่พวกเราก้าวเท้าลงจากรถ ณ ดอยแม่อูคอ ก็คือ.....ภาพของทุ่งดอกบัวตองสีเหลืองอร่ามซึ่งชูช่อเบ่งบานอวดโฉมปกคลุมไปเกือบทั่วทุกพื้นที่ราวกับขุนเขาแห่งดอกไม้ ลักษณะของภูมิประเทศที่สูงบ้าง.....ต่ำบ้าง.....เป็นเนินดินบ้าง.....เป็นแอ่งบ้าง.....ทำให้ยอดดอยแห่งนี้ดูคล้ายกับหมู่คลื่นสีทอง สายลมหนาวพัดโบกโบยกระทบผิวกายภายนอกเสื้อผ้าหนาๆ ก่อความเยียบเย็นลึกลงไปใต้ผิวหนังจนพวกเราบางคนถึงกับสั่นสะท้าน แม้ว่าในยามนี้ดวงตะวันจะสาดฉายประกายแสงลงมาสู่โลกหล้า แต่อุณหภูมิบน “ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ” ที่ลดลงเหลือเพียงแค่ 10 กว่าองศาเซลเซียสก็ยังคงทำให้ไอเย็นเล็ดลอดผ่านเสื้อกันหนาวตัวเขื่องเข้ามาโลมไล้เนื้อตัวของผู้สวมใส่ได้อย่างไม่ยากเย็น.....ถึงบรรยากาศเช่นนี้อาจจะทำให้คนไร้คู่รู้สึกเหงาหงอยสร้อยเศร้าและเฝ้าครวญครางโหยหาไออุ่นยิ่งกว่าเคย.....แต่มันก็เป็นความงดงามและความประทับใจที่ยากจะลืมเลือน

.........................ขุนเขาแห่งดอกไม้.........................

....................ชายผู้หลงเสน่ห์วัชพืชสีเหลืองทอง....................

     บัวตอง : วัชพืชที่สร้างคุณค่าให้แก่ อ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน

     หากเราลองพยายามศึกษาค้นคว้าหาข้อมูลทางวิชาการมาดู ก็จะทราบได้ว่าแท้จริงแล้ว “ต้นบัวตอง” เป็นวัชพืชซึ่งเป็นอันตรายต่อการเพาะปลูก แต่เมื่อวัชพืชชนิดนี้มาขึ้นอยู่บนพื้นที่กว่า 1,000 ไร่ของดอยแม่อูคอ.....มันก็ได้เปลี่ยนยอดดอยอันหนาวเหน็บและพื้นที่รกร้างซึ่งยากต่อการใช้ประโยชน์ใดๆ ให้กลับกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวชื่อดังของ อ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน

     “ต้นบัวตอง” เป็นพืชล้มลุกที่มีอายุยืนยาวหลายปี มีถิ่นกำเนิดอยู่ในประเทศเม็กซิโก คาดว่าคณะผู้สอนศาสนาคริสต์ซึ่งเดินทางเข้ามายังภาคเหนือของประเทศไทยเป็นผู้นำเข้ามาปลูกเมื่อราว 70 ปีก่อน หลังจากนั้นต้นบัวตองก็แพร่ขยายพันธุ์จนมาถึง “ดอยแม่อูคอ” ในท้ายที่สุด

..............................การแสดงของชนเผ่า..............................

     โดยปกติ.....ต้นบัวตองจะมีความสูงเฉลี่ย 1 – 2 เมตร แต่สามารถเจริญเติบโตจนมีความยาวของลำต้นสูงสุดได้ถึง 5 เมตร ลักษณะใบสีเขียวเป็นรูปรี ส่วนปลายแหลมมีขอบหยักเว้า 3 – 5 แฉก ออกดอกเป็นช่อเดี่ยวบริเวณปลายกิ่ง ดอกวงนอกมีสีเหลืองสดกลีบเรียวเล็กประมาณ 12 – 15 กลีบ ดอกวงในมีสีเหลืองเข้มเป็นกระจุกกลม เมล็ดแห้งมีสีน้ำตาล เนื่องจากดอกบัวตองมีลักษณะคล้ายกับดอกทานตะวันขนาดเล็ก บางครั้งมันจึงถูกเรียกว่า “ทานตะวันหนู” และบางคราวคนพื้นเมืองก็เรียกดอกไม้ชนิดนี้ว่า “พอหมื่อหนึ”

      ต้นบัวตองเป็นไม้ที่ชอบอากาศเย็นและต้องการพื้นที่ซึ่งมีแสงแดดส่องถึงเกือบตลอดทั้งวัน ต้นบัวตองสามารถออกดอกได้ตลอดทั้งปี แต่จะออกดอกดกและสวยงามมากที่สุดในช่วงฤดูหนาวบนยอดดอยที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 800 เมตรขึ้นไป สำหรับ “ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ อ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน” นั้นจะผลิดอกเบ่งบานในช่วงระหว่างเดือนพฤศจิกายน – ธันวาคมของทุกๆ ปี.....และหากคุณเดินทางมายัง “ดอยแม่อูคอ” นอกฤดูกาลท่องเที่ยวก็อาจจะไม่มีโอกาสได้เห็น “ทุ่งดอกบัวตอง” สวยๆ เลยก็เป็นได้

...............ชีวิตข้า.........................เกิดมาเหนือเมฆ...............

..........ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ ในมุมมองแบบกว้าง.....กว้าง....ง...ง..ง.ง..........

     วนอุทยานในเขตพื้นที่ความรับผิดชอบของ “อุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์”

     ความสวยงามของ “ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ” นั้นทำให้สถานที่แห่งนี้ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็น “วนอุทยานทุ่งบัวตอง ดอยแม่อูคอ” ในเขตพื้นที่ความรับผิดชอบของ “อุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์” เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2542 วนอุทยานแห่งนี้มีเนื้อที่ประมาณ 4,437 ไร่ (มีส่วนที่เป็นทุ่งดอกบัวตองประมาณกว่า 1,000 ไร่ครับ) ทางด้านทิศเหนือและทิศตะวันตกของวนอุทยานส่วนใหญ่จะเป็นพื้นที่ป่าดิบเขา ในขณะที่ทางด้านทิศตะวันออกและทิศใต้จะเป็นแนวป่าสนสองใบ/สนสามใบซึ่งถูกปลูกขึ้นใหม่โดยองค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ตามเงื่อนไขการทำสัมปทาน มีการสร้างทางเดินอิฐ บันไดปูน ลานแสดงศิลปวัฒนธรรม จุดชมทิวทัศน์ และห้องน้ำไว้โดยรอบบริเวณ.....ปัจจุบัน (ข้อมูล ณ เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2554).....นักท่องเที่ยวยังสามารถติดต่อขอรับประกาศนียบัตร “ผู้พิชิต 1,864 โค้ง” ณ ศูนย์บริการนักท่องเที่ยวของ “วนอุทยานทุ่งบัวตอง ดอยแม่อูคอ” ได้ด้วย (แต่จะไม่มีเจ้าหน้าที่อยู่ประจำศูนย์บริการช่วงนอกฤดูท่องเที่ยวนะครับ)

........................................ละลานตา........................................

...............เธอเห็นท้องฟ้านั่นไหม ?.....ฉันเก็บเอาไว้ให้เธอ...............

     กลับมายืนที่เดิม (อีกครั้ง ณ ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ)

     .....หลังจากที่เวลาหมุนเวียนเปลี่ยนผ่านไปถึง 4 ปี.....ช่วงปลายเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2554 ทีมงานท่องเที่ยวดอทคอมก็มีโอกาสได้เดินทางกลับมาเยือน “ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ” อีกครั้งตามแผนการเก็บข้อมูล จ.แม่ฮ่องสอน แบบเจาะลึก คราวนี้พวกเราเลือกขับรถขึ้นมาบนยอดดอยทั้งในช่วงเย็นและเช้าเพื่อเก็บภาพบรรยากาศที่แตกต่าง.....กระนั้น.....ความงดงามของสรรพสิ่งรอบกายก็ยังคงดูคุ้นตา ในช่วงเวลาเย็น.....แสงแดดยามย่ำสนธยาสาดส่องต้องกระทบกลีบดอกบัวตองเผยให้สีสันดุจดั่งบุษบาทองอันล้ำค่า สายลมแผ่วพลิ้วพัดโบกโยกไหวไอละมุนหอมกรุ่นลอยออกมาจากถ้วยกาแฟของนักท่องเที่ยวบางคนที่กำลังนั่งจิบเครื่องดื่มรสขมเฝื่อนเพื่อคลายหนาว สาวๆ วัยรุ่นส่งเสียงร้องเจี๊ยวจ๊าวตามประสาขณะกำลังถ่ายรูปร่วมกับผองเพื่อน .....และเมื่อดวงตะวันค่อยๆ คล้อยเคลื่อนลับเลือนลง ผู้คนซึ่งไม่ได้เตรียมตัวมากางเต็นท์ก็เริ่มทยอยเดินทางกลับสู่ที่พัก.....สำหรับพวกเขาเหล่านี้.....สภาพอากาศอันสุดแสนเยียบเย็นบนยอดดอยในยามค่ำคืนเป็นสิ่งที่เกินจะทานทนไหว

.................................................. 2 + 2 = 4 ..................................................

     ฤดูกาลท่องเที่ยวที่เหมาะสม : ดอกบัวตองจะบานแค่เฉพาะช่วงเดือนพฤศจิกายน – ธันวาคมของทุกๆ ปีเท่านั้น

     ขอขอบคุณ : ข้อมูลอ้างอิงบางส่วนจากศูนย์บริการนักท่องเที่ยว “วนอุทยานทุ่งบัวตอง ดอยแม่อูคอ”

     หมายเหตุ : ข้อมูลบางอย่างของ “ทุ่งดอกบัวตอง ดอยแม่อูคอ” อาจมีการเปลี่ยนแปลงไปได้ในปัจจุบัน